یادداشت / چرا خوشه مهر شهر شد؟

به گزارش بناب نیوز، پس از تصویب شهر شدن خوشه مهر توسط هیات دولت، در شهرستان بناب نسبت به این اتفاق واکنشهایی صورت گرفت. بخش عظیمی از مردم، مسئولین و فعالین سیاسی با دید مثبت، این اتفاق را یک موفقیت برای شهرستان و مسئولین دانستند اما در بخشی از روستاهای شهرستان موجبات ناراحتی و حتی استعفای دسته جمعی اعضای شوراهای آن را فراهم کرد و دلیل شهر نشدن آن روستاها را تبعیض مسئولین شهرستان دانستند.


بنابراین لازم است دلایل شهر شدن خوشه مهر را از دید علمی و تخصصی بررسی کرد تا مسئولین، فعالان سیاسی و اهالی روستاهای دیگر، با نگاه منطقی، قضاوت صحیحی داشته باشند و برای رشد و توسعه روستای خود مسیر درستی را انتخاب کنند.


بنده همیشه در سرکلاس درس برای بیان تعریف شهر از یک خاطره استفاده می کنم. همه ما فیلم های وسترن (غربی) را دیدیم، حتی در کارتون لوک خوش شانس. در آن فیلم ها یک عده هفت تیرکش می آمدند به یک شهری و سعی می کردند از بانک آن دزدی کنند و کلانتر و اهالی شهر هم می خواستند جلو آن را بگیرند به آن مکانها اگر توجه کرده باشید کمتر از هزار نفر جمعیت دارند اما درآن بانک، مغازه، کلانتر، کلیسا، مسافرخانه یا هتل، ساختمانهای اداری را می دیدیم.

در طول تاریخ در ایران هم شهر نقش اداری، سیاسی، تجاری و خدماتی ایفا کرده که معمولا در روستا کمتر چنین کارکردهایی را مشاهده می کنیم. می خواهم بگویم که وجود جمعیت زیاد یا کم به تنهایی برای شهر بودن یک مکان کافی نیست، باید ملاک های دیگری هم وجود داشته باشد که خیلی تعیین کننده است.

اما خوشه مهر چه ویژگی هایی داشت که شهر شد؟


1-  موقعیت مناسب جغرافیایی، قرار گیری در فاصله 11 کیلومتر از نزدیکترین شهر مجاور و دسترسی راحت به روستاهای اطراف
2-  قدمت تاریخی زیاد خوشه مهر. زمانی مسیر جنوب غربی کشور از خوشه مهر می گذشت. و دارای مسافرخانه و غذاخورهای بین راهی بوده است.
3-  موسسه مالی(بانک)
4-  درمانگاه و بیمارستان
5-  غسالخانه به همراه مسجد و سالن سرپوشیده اقامه نماز میت در قبرستان خوشه مهر
6-  مراکز آموزشی از ابتدایی تا دبیرستان(دخترانه و پسرانه)
7-  داشتن نزدیک به 100 واحد تجاری و خدماتی 
8-  انواع کاربریهای خدماتی فنی، تعمیراتی و...
9-  اماکن مذهبی زیاد
10-  مراکز نظامی و انتظامی (پاسگاه و ستاد بسیج)
11-  شهرک صنعتی با 30 واحد صنعتی فعال
12-  تعداد بیش از 40 واحد تولیدی-صنعتی در محدوده اطراف خوشه مهر(از گاوداری، پرورش ماهی تا کارخانه خشکبار، کوره خانه های آجر پزی و...)
13-  ورزشگاه و سالن ورزشی مسقف (سوله ورزشی)
14-  خیابانهای مستقیم با واحدهای تجاری و خدماتی  در اطراف و ساختمانهای چند طبقه(خیابان نمود کالبدی شهر مدرن است که منجر به نظم بخشی به بافتهای شهری می شود)
15-  بیش از 90 درصد سطوح معابر خیابانها و کوچه ها آسفالت است
16-  تمامی معابر دارای تابلو و نام مشخص هستند
17-  کتابخانه عمومی.(در حال حاضر فعال نیست)
18-  ساختمان اداره پست
19-  ساختمان اداره مخابرات
20-  ساختمان دام پزشکی
21-  ساختان دهیاری با ماشین آلات عمرانی و خودروهای جمع آوری زباله
22-  مرکز خدمات کشاورزی با ماشین آلات کشاورزی و انبارهای مورد نیاز
23-  خدمات رسانی به روستاهای ینگی کند خوشه مهر، دیزج پروانه و تازه کند شهرستان بناب و روستاهای سرج و موسی دره از شهرستان مراغه
24-  زیرساختهایی چون آب لوله کشی تصفیه شده، گاز، برق، تلفن و شبکه فاضلاب (که درحال احداث است)
25-  داشتن زمینهای درجه سه در بخش جنوبی خوشه مهر برای توسعه آتی
26-  مجموعه بزرگ برگزاری مراسمات مذهبی آمفی تئاتر مانند، در فضای باز (میدان شبیه خوانی)
27-  برگزاری مراسمات مذهبی و فرهنگی بی نظیر
28-  اعضای شورای تحصیل کرده و فهیم
29-  نخبگان علمی، اقتصادی و سیاسی خوشه مهری که غالبا در شهرهای بزرگ و تهران ساکنند و از قدرت و نفوذ سیاسی بالایی برخوردارند. این گروه در شهر شدن خوشه مهر تاثیر بسزایی داشتند.
30-  و بالاخره تبدیل شدن موضوع ارتقاء خوشه مهر در طول 20 سال گذشته به یک دغدغه اصلی اهالی


البته باید اضافه کنیم که پرونده شهر شدن خوشه مهر و دیگر روستاهای بزرگ توسط مسئولین شهرستان به یک اندازه پی گیری شد اما این کارشناسان وزارت کشور بودند که با توجه به ویژگیها و پتانسیلهای اشاره شده، در نهایت رای به شهر شدن خوشه مهر دادند.


در پایان به ساکنان دیگر روستاها و فعالین سیاسی توصیه می شود به جای قضاوت عجولانه و مقصر دانستن مسئولین شهرستان، به امکانات و محدودیتهای روستای خود رجوع کنند و نیز به میزان تلاش و فداکاری که برای روستای خود انجام دادند، فکر کنند. لازم به ذکر است که اکثر امکانات خوشه مهر توسط خود اهالی از طریق مشارکت احداث شده است و این امر بدون تلاش خود خوشه مهری ها هرگز اتفاق نمی افتاد.
کس نخارد پشت من جز ناخن انگشت من

عطاءاله زرفشان-دکترای برنامه ریزی شهری و عضو هیات علمی دانشگاه