یادداشت / نقدی بر جشنواره های هنری بناب

پر ترافیک ترین روزهای جشنوارهای هنری بناب در بهمن ماه را پشت سر گذاشتیم. روزهایی که جشنواره بزرگ و قدیمی موسیقی، تئاتر و هنرهای تجسمی بناب پشت سر هم برگزار شده و روزهای پرکاری را هم برای هنرمندان و هم برای ادارۀ ارشاد بناب رقم زد.

در برخی موارد، این جشنواره ها پیشرفتها و نقاط قوتی نسبت به سالیان گذشته داشتند. از جمله تعداد چشمگیر شرکت کنندگان در بخش غیر رقابتی جشنوارۀ موسیقی (بخش موسیقی آشیق) که این بخش از نظر جذب مخاطب هم به نسبت گذشته، بسیار بهتر عمل کرده بود.

اما آنچه در برگزاری این جشنواره ها بیشتر به چشم می آید، روند نزولی در برخی جنبه های برگزاری آنهاست. مسئله ای که میتواند تداوم برگزاری چنین رویدادهایی را تحت تاثیر خود قرار دهد.

بی نظمی موجود در اجرای این جشنواره ها چیزیست که در اولین نگاه، توجه مخاطب را به خود جلب می نماید.
مشخص نبودن جایگاه تماشاگران، داوران، شرکت کنندگان و مسئولین در سالن، عدم حضور عوامل انتظامات جهت برقراری نظم و کنترل مشکلات احتمالی، حضور کودکان خردسال و سر و صدای ایشان، رفت و آمدهای زیاد از درب های سالن، نبود علائم و تابلوهای راهنما و... از عمده مشکلاتی بود که بیشتر از همه به چشم می آمد.

بر موارد فوق اضافه نماییم مشکلاتی در زمینه های فنی از جمله صدابرداری و پخش صدا در سالن، کنترل نور سالن، طراحی صحنه و... را که سال هاست وجود دارند، اما ظاهرا همچنان در شکل های مختلف به قوت خود باقی است.

در گفتگوهایی که در حاشیۀ مراسم اختتامیه با تنی چند از هنرمندان شرکت کننده داشتم، شاهد برخی گلایه های دوستانه از جانب این عزیزان بودم، حضور نداشتن داوران در اختتامیه و شیوۀ اهدای جوایز به هنرمندان، انتقاداتی بود که به اختتامیۀ جشنوارۀ سال گذشته وارد بود. اما امسال وضعیت از آن هم بدتر بود زیرا  به دلایل نامشخص، اختتامیۀ سه جشنوارۀ هنرهای تجسمی، تئاتر و موسیقی در یک جا جمع شده بود. بنابراین جمعیت تماشاگر حاضر در سالن به حدی بود که حتی صندلی های اضافه هم پاسخگوی جمعیت نبود و بسیاری سرپا ایستاده بودند و بسیاری نیز در ابتدا یا وسط برنامه سالن را ترک کردند. تعداد زیاد جوایز و مقام ها موجب شده بود که مجری های مراسم با سرعت بسیار زیاد افراد و گروه های منتخب را اعلام کنند و در نتیجه روی سن بسیار شلوغ بود و هنرمندان هم مجبور بودند تحت شرایط نامناسب  جوایز خود را به سرعت تحویل گرفته و سن را ترک کنند. 

یکی دیگر از نقدهایی که از سوی برخی هنرمندان مطرح می شد نبود تندیس جشنواره و نیز از کیفیت پایین لوح های تقدیر بود که بدون قاب و قالب مناسب به هنرمندان اهدا شد. این نکته را باید مجریان مراسم به خاطر داشته باشند که تندیس و لوح تقدیر تنها چیزهایی هستند که از یک جشنواره برای هنرمند باقی می مانند

بی شک این گلایه ها و نقدها برای جشنواره هایی با قدمت چندین ساله پر بی راه نبوده و لازم است دست اندرکاران آن برای سال های آینده در صدد جبران و ترمیم ضعف های مطرح شده برآیند و در این راه نظر هنرمندان دلسوز شهر راه گشا و صائب خواهد بود.

باید گفت اعتبار هر جشنواره و رویدادی در ابتدا به سطح کیفی آن بر میگردد که آن هم بسته است به نحوۀ اجرا، حضور داوران و نحوۀ داوری، حضور نخبگان و سرشناسان آن رشتۀ هنری، ارتباط جشنواره با سایر جشنواره ها بطوریکه به عنوان مثال امکان حضور برگزیدگان جشنوارۀ شهرستانی در جشنواره های استانی یا کشوری، پذیرایی مناسب از شرکت کنندگان، کیفیت، تناسب و تنوع جوایز و... که مجموع این عوامل موجب حضور مداوم شرکت کنندگان و مخاطبان میگردد.

آنچه مشهود است، جشنواره های هنری بناب در سال های اخیر به نوعی یکنواختی رسیده اند و برخی از هنرمندان دیگر علاقه ای به شرکت در این جشنواره ها ندارند. هنرمندانی که زمانی پای ثابت این جشنوارهها بودند. تا حدی که امسال جشنواره تئاتر  بدلیل تعداد کم شرکت کنندگان، بصورت غیر رقابتی برگزار شد. بر این موضوع اضافه نمایید کوچ برخی سرشناسان این هنر به شهرهای بزرگتر برای یافتن شرایط کاری بهتر و رشد بیشتر.
 
در پایان باید اشاره نمود که آنچه  گفته شد نه از باب زیر سوال بردن زحمات چندین ماهه متولیان امر و مسئولین فرهنگی شهرستان، بلکه نقدی  در جهت ارتقاء سطح کمی و کیفی این رویداد بزرگ بود. امید است در روزگاری که هجمه های فرهنگی بیگانه با محتوایی دور از فرهنگ اصیل ما، افکار اجتماعی را احاطه کرده اند، با تعالی بخشیدن به سطح کیفی جشنواره های هنری و فرهنگی، شاهد رشد روز افزون فرهنگ ملی و بومی خود باشیم.